Landelijke gebieden in Limburg en het Hageland kennen meer uitval van zonnepanelen: hoe komt dat?

Woensdag 05 juli 2023

Netbeheerder Fluvius ontvangt geregeld meldingen over uitvallende omvormers van PV-installaties (ook wel gekend als fotovoltaïsche installaties). En dat net op... zonnige dagen. Hoe komt dat eigenlijk? Kan je er zelf iets aan doen? En zijn er tegemoetkomingen bij zulke errors? Bouwsite Livios ging het na.

Hoeveel klachten zijn er?

Zonnepanelen zijn een prima investering die je relatief snel terugverdient, op voorwaarde dat alles werkt zoals het hoort natuurlijk. En daar loopt het heel soms weleens fout, zo blijkt uit de gegevens van de netbeheerder. Die ontving dit jaar al bijna 1.200 klachten van Vlamingen die hun PV-installatie tijdelijk zagen uitvallen op zonovergoten dagen. De problemen situeren zich vooral binnen landelijke gebieden in Limburg en het Hageland.

Wat is er precies aan de hand?

Vorig jaar alleen al kwamen er 10.000 particuliere PV-installaties bij. Wanneer al deze zonnepanelen veel stroom produceren die niet meteen verbruikt of opgeslagen wordt in een thuisbatterij, dan vloeit die naar het elektriciteitsnet. Maar dat net kan al die overtollige energie niet altijd slikken. Vooral op het platteland, waar woningen vaak ver van een elektriciteitscabine verwijderd zijn, blijkt de capaciteit te beperkt.

Wanneer het elektriciteitsnet overbelast geraakt, treedt er een automatische beveiliging in werking. Een veiligheidsmodus zorgt er dan voor dat de omvormer (die de gelijkstroom van de zonnepanelen omzet in wisselstroom) uitvalt, zodat je panelen tijdelijk geen stroom meer produceren.

Hoelang de inactiviteit precies duurt, hangt af van geval tot geval. Maar veel langer dan een kwartiertje duurt het meestal niet. Daarna start de omvormer opnieuw zelf op.

Hoe kan je dit controleren?

Wellicht gebruik je de applicatie die bij je PV-installatie hoort om geregeld de energiestromen en het rendement van je panelen op te volgen. Met een beetje geluk stuurt die monitoringapp je ook automatisch een bericht wanneer er een storing optreedt.

Maar dat is niet altijd zo: in sommige applicaties moet je zélf op zoek naar zulke foutmeldingen. Doe dat zeker op zonnige dagen, maar kijk ook eens in de historiek van de voorbije weken.

Wat bij errorboodschappen?

Neem contact op met je installateur. Wanneer die kan bevestigen dat het probleem niet aan jouw binneninstallatie ligt, dan kan je de storing melden aan Fluvius (078/35.35.00). Een technieker komt dan binnen de tien werkdagen aan huis om de nodige metingen te doen. “Binnen de maand na ons bezoek krijg je meer uitleg over de oplossing en binnen welke termijn die mogelijk is”, klinkt het bij de netbeheerder. In de praktijk blijkt dat soms wel wat langer te duren.

Mogelijk kan Fluvius het probleem wegwerken met een kleine operationele ingreep aan het elektriciteitsnet. Dat kan binnen de dertig dagen na het eerste bezoek. Moet het net versterkt of uitgebreid worden, dan gebeurt dat binnen de vier à zes maanden.

De kans bestaat echter ook dat Fluvius een nieuwe distributiecabine dient te plaatsen. In dat geval kan de wachttijd oplopen tot één of zelfs twee jaar. “Dat is lang, maar er komt dan ook heel wat bij kijken”, zegt woordvoerder Björn Verdoodt. “Voor de plaatsing van zo’n cabine moeten we eerst een geschikt stuk grond zien te vinden. Nadien is het wachten op de vereiste vergunningen om ze effectief te mogen plaatsen.”

In het afgelopen jaar plaatste Fluvius al zo’n 525 extra cabines. Voor de komende tien jaar plant de netbeheerder vier miljard euro aan extra investeringen om het elektriciteitsnet in heel Vlaanderen aan te passen.

Je krijgt mogelijk een vergoeding

Kan Fluvius het probleem van je uitvallende omvormer niet oplossen binnen de dertig dagen na jouw melding? Dan kom je automatisch in aanmerking voor een jaarlijkse forfaitaire compensatievergoeding. Die bedroeg vorig jaar 7,5 euro per kilovoltampère omvormervermogen. Een gemiddelde installatie gaf recht op pakweg dertig euro, maar voor een groter formaat kon die oplopen tot 75 euro. De forfaitaire compensatie voor 2023 (die wordt uitbetaald vóór eind november) is nog niet bekend. Het exacte bedrag wordt bepaald door de overheid.

Heb je nog recht op groenestroomcertificaten, dan krijg je daarvoor zelfs nog een bijkomende compensatievergoeding. Die wordt bepaald op basis van het verlies, de waarde van de certificaten en de grootte van de omvormer. Ze kan van enkele tientallen tot meer dan honderd euro bedragen.

Of de forfaitaire vergoedingen voldoende zijn om het verlies aan rendement van je PV-installatie op zonnige dagen te kunnen compenseren, valt moeilijk te zeggen. Dat hangt onder meer samen met het aantal zonnepanelen, het type omvormer en de reële toestand van het elektriciteitsnet in je buurt.

Tip: ga voor een energiebeheerssysteem

Door je zelfverbruik te maximaliseren op het moment dat er een teveel aan zonne-energie is, haal je het hoogste rendement uit je zonnepanelen. Bovendien zorg je er zo ook voor dat het elektriciteitsnet niet overbelast geraakt.

Een slim energiebeheersysteem kan jouw eigenverbruik zelfs helemaal voor je optimaliseren, door bijvoorbeeld je warmtepomp, droogkast, wasmachine en laadpaal op het juiste moment aan te sturen.

artikel